Türk muhafazakarlığı dönüşebilir mi?

Abdülaziz’in bu meyanda oluşturduğu donanma bir ara dünyada en güçlü ilk beşe girmesine rağmen ekonomik, yönetimsel ve siyasal sebeplerle Abdülhamit döneminde sıralamada on altıya kadar inmişti. Bunun metodu da önyargısız yeni bir paradigma inşasından geçmekte. Bazı Osmanlı mütefekkirleri, Bernard Lewis’in dediği gibi adeta bugünleri anımsatırcasına gerilemenin nedenini gerçek İslam’dan uzaklaşmak, gece namazlarını ihmal etmek gibi sebeplere de bağlamaktaydı. Sorumlulukları da çok yüksek. Ordu düzeninin değişimi, kıyafetlerin değişmesi ve yüksek borçlarla yeni ateşli silahların alınması süreci başlamıştı. 1699 Karlofça’dan sonra sürekli toprak kayıpları ve yenilgiler sadece Devleti-ali-Osmaniye’nin yöneticilerini değil kurucu unsurun çekirdeği Sünni-Türk Müslüman halkı da kaygılandırıyordu. . Bu konuya kafa yoran alt yapısı olan siyasetçi ve aydınların işleri çok zor. Muhafazakâr dönüşüm öncelikle tarihi hakikatlerden kaçmadan tarihi doğru okumak ve konuşlandırmaktan geçmekte. Ama işin sonun da Osmanlı bürokrasisi, konuyu sadece askeri ve bürokratik reformlara bağlamıştı.

Türk muhafazakarlığı dönüşebilir mi?

Muhafazakâr dönüşüm öncelikle tarihi hakikatlerden kaçmadan tarihi doğru okumak ve konuşlandırmaktan geçmekte. Sorumlulukları da çok yüksek. 1699 Karlofça’dan sonra sürekli toprak kayıpları ve yenilgiler sadece Devleti-ali-Osmaniye’nin yöneticilerini değil kurucu unsurun çekirdeği Sünni-Türk Müslüman halkı da kaygılandırıyordu. Bunun metodu da önyargısız yeni bir paradigma inşasından geçmekte. Bu konuya kafa yoran alt yapısı olan siyasetçi ve aydınların işleri çok zor. . Ordu düzeninin değişimi, kıyafetlerin değişmesi ve yüksek borçlarla yeni ateşli silahların alınması süreci başlamıştı. Abdülaziz’in bu meyanda oluşturduğu donanma bir ara dünyada en güçlü ilk beşe girmesine rağmen ekonomik, yönetimsel ve siyasal sebeplerle Abdülhamit döneminde sıralamada on altıya kadar inmişti. Bazı Osmanlı mütefekkirleri, Bernard Lewis’in dediği gibi adeta bugünleri anımsatırcasına gerilemenin nedenini gerçek İslam’dan uzaklaşmak, gece namazlarını ihmal etmek gibi sebeplere de bağlamaktaydı. Ama işin sonun da Osmanlı bürokrasisi, konuyu sadece askeri ve bürokratik reformlara bağlamıştı.